Hitchhiking: Η χαμένη τέχνη του ωτοστόπ επιστρέφει δυναμικά - Ζευγάρι μπήκε σε 4.000 ΙΧ αγνώστων

Κάποτε θεωρήθηκε επικίνδυνο και σχεδόν απαγορευμένο. Σήμερα, το ωτοστόπ επιστρέφει, όχι σαν νοσταλγία των ’60s, αλλά ως η νέα τάση ταξιδιού για όσους θέλουν περιπέτεια, αυθεντικές ανθρώπινες στιγμές και χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα.

Το 2022, η Αυστριακή Αλεξάνδρα Μεντζ και ο Μπέρνχαρντ Έντλιχερ στέκονταν στον καυτό δρόμο κοντά στα σύνορα Τουρκίας–Συρίας, προσπαθώντας να φτάσουν στο Μαρντίν. Ένα αυτοκίνητο σταμάτησε απότομα. Μέσα, ένας γαμπρός κι η νύφη του. «Μπείτε, πάμε στον γάμο μας», τους είπαν. Μία ώρα μετά, οι δυο τους ήταν καλεσμένοι σε κουρδικό γλέντι.

Το ζευγάρι έχει ταξιδέψει με πάνω από 4.000 οχήματα αγνώστων, σε περισσότερες από 65 χώρες. Το καταγράφουν όλα στα social media και δηλώνουν: «Το ωτοστόπ δεν είναι παρελθόν, είναι το μέλλον».

Όπως γράφουν σε πρόσφατη ανάρτηση, «το ωτοστόπ μπορεί να φαίνεται σαν απομεινάρι του παρελθόντος, αλλά για εμάς ήταν η πύλη προς την αληθινή σύνδεση, τις απροσδόκητες ιστορίες και την άγρια ελευθερία σε όλες τις ηπείρους! Και πιστεύουμε ότι το ωτοστόπ δεν είναι ένας παλιομοδίτικος τρόπος για να πάμε από το ένα μέρος στο άλλο, αλλά ένας τρόπος μεταφοράς που είναι πολύ περισσότερο από μια απλή μετακίνηση, σε συνδέει, σε βγάζει από τη ζώνη άνεσής σου και είναι βιώσιμο! Η πιο συχνή ερώτηση που μας κάνουν είναι αν κάποιος θέλει να ξεκινήσει να κάνει ωτοστόπ, πού πρέπει να γίνει αυτό. Και η απάντησή μας συνήθως είναι κάπου όπου ξέρεις πώς να κινηθείς, π.χ. ωτοστόπ από την πόλη που ζεις μέχρι το σπίτι της γιαγιάς σου στην εξοχή, αλλά υπάρχουν και χώρες όπου το ωτοστόπ θεωρείται πολύ εύκολο, μέρη στα οποία μπορείς εύκολα να αποκτήσεις τις πρώτες σου εμπειρίες!».

Η ιστορία του ώτοστοπ 

Η ιστορία του ξεκινά στις αρχές του 20ού αιώνα, απογειώνεται τη δεκαετία του ’30 στις ΗΠΑ καθώς δεν ήταν απλώς καθιερωμένο, αλλά απαραίτητο, καθώς η υψηλή ανεργία κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης ανάγκασε πολλούς Αμερικανούς να κάνουν ωτοστόπ και να διανύουν μεγάλες αποστάσεις με αυτοκίνητα ή εμπορευματικά τρένα αναζητώντας σπάνια διαθέσιμες θέσεις εργασίας. Όταν ξεκίνησε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, το ωτοστόπ έγινε πατριωτικό καθήκον για την εξοικονόμηση πόρων για την πολεμική προσπάθεια, όπως φαίνεται σε μια παλιά αμερικανική αφίσα που έγραφε: «Αν κάνεις ωτοστόπ μόνος, κάνεις ωτοστόπ με τον Χίτλερ».

Αλλά μέχρι τη δεκαετία του 1950, ο φόβος επικράτησε. Το FBI χαρακτήρισε το ωτοστόπ ως «απειλή», με τον διευθυντή J. Edgar Hoover να το περιγράφει ως κίνδυνο για την ασφάλεια και την εθνική ασφάλεια, καθώς πίστευε ότι οι μυστικοί πράκτορες θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να γλιστρήσουν μέσα από τη χώρα απαρατήρητοι. Σύμφωνα με τον Jack Reid, συγγραφέα του βιβλίου Roadside Americans , το οποίο ανιχνεύει την ιστορία της πρακτικής στις ΗΠΑ, ο Hoover ενστάλαξε μια εκστρατεία φόβου στη συνείδηση των ΗΠΑ που σε μεγάλο βαθμό εξακολουθεί να υπάρχει. Λίγες δεκαετίες αργότερα, η κάλυψη εγκλημάτων υψηλού προφίλ από τον Αμερικανό κατά συρροή δολοφόνο Edmund Kemper και τον Αυστραλό «backpacker killer» Ivan Milat - οι οποίοι και οι δύο επέλεγαν θύματα προσφέροντας μεταφορές σε ωτοστόπ , εδραίωσε την επικίνδυνη φήμη του.

Το hitchhiking σήμερα

Σήμερα, τα social media το επαναφέρουν στο προσκήνιο. Σχεδόν μισό εκατομμύριο αναρτήσεις με το hashtag #hitchhiking δείχνουν μια νέα γενιά ταξιδιωτών – όπως η Καναδή Courtney Allan που ταξιδεύει από την Κίνα στη Νότια Αφρική, να ζει εμπειρίες που δεν αγοράζονται με εισιτήριο.

Το ωτοστόπ παραμένει καθημερινότητα σε απομακρυσμένες περιοχές της Αφρικής, της Παταγονίας και της αγροτικής Ευρώπης. Ride-sharing benches κάνουν την εμφάνισή τους σε Γερμανία, Αυστρία και Βέλγιο, ενώ εφαρμογές υπόσχονται μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερα σημεία επιβίβασης.

Παράλληλα, παραμένει απαγορευμένο ή περιορισμένο σε πολλές χώρες , από πέντε πολιτείες των ΗΠΑ μέχρι τους αυτοκινητοδρόμους της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας.

Οι υποστηρικτές του βλέπουν κάτι βαθύτερο από μια απλή μετακίνηση. «Τώρα που δείχνουμε πιο διχασμένοι από ποτέ, το ωτοστόπ μπορεί να κάνει τη διαφορά. Βοηθάς έναν άγνωστο και μια μέρα θα σε βοηθήσει κι εκείνος», λέει στο BBC ο Έντλιχερ.

Σε έναν κόσμο γεμάτο βιασύνη και καχυποψία, το να σηκώσεις τον αντίχειρα στην άκρη του δρόμου μοιάζει με μικρή πράξη πίστης στην ανθρώπινη καλοσύνη. Και για κάποιους, είναι αυτή η διαδρομή που αξίζει περισσότερο από τον προορισμό.